Historia broni sięga swoimi korzeniami bardzo odległych czasów. Broń palną zaczęto stosować w Europie pod koniec XIV wieku. Jednak dopiero wynalezienie pistoletu w XVI wieku spowodowało spopularyzowanie samego strzelania. Bardzo prędko powstawały różne organizacje  propagujące strzelectwo.

Na początku XIX wieku powstawały w Europie kluby i związki o charakterze militarnym, strzelectwo było już na tyle rozpowszechnione, że postanowiono je włączyć do dyscyplin I nowożytnej Olimpiady z 1896 roku. Do dyscyplin paraolimpijskich strzelectwo dołączyło w czasie igrzysk w Arnhem w 1980 roku. W Polsce powojennej trenowano, wykorzystując struktury paramilitarne, głównie Ligę Obrony Kraju. Ważną rolę odegrały także spółdzielnie inwalidów. Od 1974 roku były organizowane dla niepełnosprawnych Mistrzostwa Polski  w Strzelectwie Sportowym. Pierwsze imprezy aż do roku 1997 można uznać za masowe, w których startowało ok. 80 – 150 zawodników ze schorzeniami nie tylko narządu ruchu ale również schorzeniami wewnętrznymi. Dopiero od roku 1998 w Mistrzostwach Polski Niepełnosprawnych mogli startować wyłącznie zawodnicy ze schorzeniami narządu ruchu. Od tego momentu w regulaminie rozgrywek ogólnopolskich zaczęły funkcjonować przepisy w oparciu o regulamin międzynarodowy strzelectwa niepełnosprawnych z uwzględnieniem schorzeń w podziale na grupy startowe (kategorie).

W przepisach mamy do czynienia z podziałem na 3 główne kategorie: SH1, SH2 oraz SH3.

Kategoria SH1 (dla zawodników nie używających podpórek pod karabinek)

• Wszyscy zawodnicy klasy SH1 będą uczestniczyć w tej samej klasie, podklasy (SH1A, SH1B, SH1C, SH1D) definiują tylko wysokość oparcia.
• Zawodnicy siedzący w klasie SH1A mogą stać, ale nie mogą wtedy korzystać z dodatkowego wsparcia. W przypadku zawodników SH1 z amputacją rąk, dozwolone jest trzymanie karabinku w protezach.
• Jeżeli w klasie SH1A zawodnicy stoją, strzelanie odbywa się zgodnie z regułami opisanymi przez ISSF z wyjątkiem:

1. w karabinku leżąc możliwe jest użycie fotela z blatem,
2. w pozycji klęcznej w konkurencji 3 x 20/40 możliwe jest użycie podpory (blatu) o wysokości max. 350mm pod warunkiem wpisu do karty klasyfikacyjnej.
3. w konkurencjach karabinku pneumatycznego leżąc zawodnicy nie mogą leżeć na ziemi, w tych konkurencjach używają wózka i stołu lub fotela strzeleckiego wraz z blatem.

• W konkurencji „karabinek stojąc” broń musi być trzymana w rękach bez dodatkowej podpory (ręce nie mogą mieć kontaktu z oparciem fotela wózka ani ze stołem, tułów nie może mieć dodatkowo kontaktu z oparciem wózka, fotela czy blatu.
• W pozycji klęcznej z „fotela strzeleckiego” lub wózka przy blacie czy stole tylko jeden łokieć może na nich spoczywać. Nie można opierać się o krawędź stołu.
• W pozycji klęcznej wspierany łokieć musi tworzyć kąt 30° z podłożem. Łokieć musi się wspierać na 10cm blacie.
• W pozycji leżącej oba łokcie spoczywają na blacie tułów swobodnie może się opierać o blat.
• W konkurencjach stojących wszystkie elementy wystające z fotela i blatu muszą zostać usunięte.
  • Użycie asystenta ładującego broń jest dopuszczalne.
  • W pozycji stojąc strzelec musi wyraźnie i czytelnie przeładować broń pomiędzy strzałami.

Kategoria SH2   (dla zawodników używających podpórek pod karabinek)

• Wszyscy zawodnicy klasy SH2 będą uczestniczyć w tej samej klasie, podklasy (SH2A, SH2B, SH2C, SH2D) definiują tylko wysokość oparcia.
• Wszyscy zawodnicy będą uczestniczyć w jednej klasie i będą używać podpórki podtrzymującej karabinek. Żadne inne dodatkowe urządzenia nie mogą być używane. Podpórka może być zamocowana na blacie, stoliku lub statywie.
• Podpórka jest górną częścią (80mm, waga do 200g), środkowa i dolna część muszą być oficjalnym modelem ISCD.
• Istnieje możliwość skrócenia dolnej części podpórki. Wymagana długość wynosi minimalnie 40mm, w takim wypadku należy sprawdzić jej elastyczność.
• Kombinacja (zsumowanie) balansu ciała, niepełnosprawności i siły ręki (palców) określa podklasę do jakiej zawodnik zostanie zaklasyfikowany.
• Karabinek nie może dotykać jednocześnie obu stron tulei (jarzma) na której jest położony. Podpórka musi być  min. 1 cm szersza od szerokości karabinku. Podpórka musi znajdować się w pozycji pionowej.
• Zawodnicy siedzący w klasie SH2A mogą wybrać pozycję stojącą, ale wtedy muszą stać swobodnie bez dodatkowego wsparcia, poza protezami. W przypadku strzelców z amputacją kończyn górnych niedozwolone jest trzymanie protezami karabinku w pozycji stojąc.
• Żadne inne dodatkowe urządzenia podtrzymujące nie mogą być używane.
• Użycie taśmy jest niedozwolone we wszystkich pozycjach.
• Strzelec SH2 może dodać materiał, który zwiększy chwytność karabinku.
• Środek ciężkości karabinku musi być na nim zaznaczony. Karabinek musi być umieszczony na podpórce ± 5cm od środka ciężkości.
• W przypadku karabinków pneumatycznych z butlami ze sprężonym powietrzem środek ciężkości będzie mierzony z napełnionymi pojemnikami.
• W pozycji stojąc wszyscy strzelcy muszą czytelnie  (widocznie) przeładować broń pomiędzy strzałami.

Kategoria SH3   (dla zawodników z uszkodzeniem narządu wzroku)

• Wszyscy zawodnicy startujący w kategorii SH3  są sklasyfikowani wg klasyfikacji funkcjonalnej zgodnie z przepisami ISCD.
• Zawodnik może wybrać dowolną pozycję strzelecką (siedzącą lub stojącą) zgodnie z kategorią SH1.

Wszystkie zawody (krajowe, międzynarodowe, Mistrzostwa Europy, Mistrzostwa Świata i Igrzyska Paraolimpijskie muszą być przeprowadzane zgodnie z harmonogramem czasowym dla poszczególnych konkurencji.

– czasy podane w tabeli są ważne na zawodach z ręczną zmianą tarcz

– czasy podane w tabeli są ważne na zawodach z elektroniczną zmianą tarcz

W 1998 roku po raz pierwszy została powołana Kadra Narodowa  w ośmioosobowym składzie (Zawodnicy: Waldemar Andruszkiewicz, Beata Andruszkiewicz, Janusz Florek, Zimnicka Ewa, Anna Kępa, Szczepański Marek, Kierownik ekipy: Henryk Gruchociak, trener: Stanisław Marucha)  i zgłoszona na pierwsze w historii polskiego strzelectwa niepełnosprawnych zawody międzynarodowe – Mistrzostwa Świata Niepełnosprawnych w strzelectwie sportowym, Hiszpania – Santander.

Bardzo wysokie wyniki osiągane na zawodach ogólnopolskich niejako zmusiły PZSN „Start” i trenera kadry do podjęcia decyzji o ustaleniu minimów kwalifikacyjnych, na podstawie których można zakwalifikować się do kadry narodowej lub paraolimpijskiej.

Zawody kwalifikujące do kadry to:

• Mistrzostwa Polski Niepełnosprawnych
• Puchary Polski Niepełnosprawnych
• Puchary i Mistrzostwa Polski organizowane przez PZSS

Każda uzyskana kwalifikacja ważna jest przez jeden rok od jej uzyskania. Warunkiem zostania członkiem kadry jest uzyskanie minimum kwalifikacyjnego na jednych z wyżej wymienionych zawodach. Warunkiem wejścia do wąskiej kadry jest uzyskanie kwalifikacji w minimum dwóch z wymienionych wyżej imprez kwalifikujących. Warunkiem wejścia do kadry Paraolimpijskiej jest zdobycie minimum kwalifikacyjnego w Mistrzostwach Europy lub Świata oraz potwierdzenie tych minimów w zawodach rangi międzynarodowej (kwalifikacyjnych – MQS).

MINIMA  KWALIFIKACYJNE

W turniejach zawodnicy mogą korzystać jedynie z broni o określonych parametrach posiadających wszelkie wymagalne atesty.  Każda broń musi być przenoszona i rozładowana zgodnie z przepisami ISSF.

Dopuszczalna waga broni

– karabin dowolny               – do 8 kg

– karabin sportowy              – do 6,5 kg kal. 5,6 mm

– karabin pneumatyczny       – do 5,5 kg kal. 4,5 mm

– pistolet pneumatyczny      – do 1,5 kg ciężar spustu  0,5 kg

Źródło: PZSN „Start”
Zdjęcia: Filip Rodzik